Karadan veya denizden açılan kuyulardan çıkarılan ham ürün, gemiler veya borular yardımı ile rafinerilere yani saflaştırma, damıtma, ayrıştırma noktalarına gelir. Burada gerek fiziksel gerek kimyasal işlemlerden geçirilir. İşleme göre farklı ürünler ve kimi zaman bir işlemden birden fazla ürün elde edilebilir. Temel olarak petrokimya hammaddeleri ve yakıt eldesi olur. Her kuyudan çıkan ürünün hatta kimi zaman aynı kuyudaki ürünün bile şekillendirici özellikleri farklıdır. Ancak elde edilen son ürünün her zaman aynı olması istendiğinden, yani temelde aynı olan ancak kimi özellikleri farklı olan girdilerden aynı sonun elde edilmesi istenir. Bir taraftan bunu yaparken çeşitli işlemler sonunda çıkan yan ürünlerin boşa harcanmaması istenir. Bu yüzden petrolü ve gazı çıkarıp işlemek bilim ve sanatın kesişim noktasında sayılabilir.
Yukarıda belirttiğimiz gibi, çıkarılan ürünün yakıt veya kullanıma hazır plastik olması için, kuyudan çıkarıldıktan sonra saflaştırma-ayrıştırma noktalarına gitmesi gerekir. Petrol-gaz çıkartma araç gereçleri, nakil boruları ve ayrıştırma işletmeleri çok pahalı yatırımlardır ve petrol-gaz işletmeleri kurulurken yıllar boyu çalışacağı düşünülerek kurulur. Bu işletmelerin ana malzemesi metaldir. Söz konusu metal olunca akla gelen ilk sorunlardan biri pas sorunudur. Ürün yapısında pası ortaya çıkaracak farklı bileşenleri de olduğundan, pastan(korozyondan) korunmak çok çok önemlidir. Bunun için pas önleyiciler kullanılması gerekir. Ancak işleme veya petrolün çeşidine bağlı olarak farklı pas önleyicilerkullanılır. Ana olarak su tabanlı veya yağ tabanlı korozyon inhibitörleri kullanılır. Genellikle derişik halde sağladığımız korozyon inhibitörleri son ürün haline gelirken çeşitli kimyasallar ile karıştırılıp geleneksel olarak boru hatlarına verilir. Geleneksel demir pasının aksine, petrol sahasındaki pas metalin oksijen ile tepkimeye girmesinin olay örgüsü biraz daha farklıdır. Çıkartılan sıvılar genellikle serbest oksijeni indirgeyicidir. Hatlarda genellikle yumuşak çelik kullanıldığından ve çıkarılıp petroldeki çözünmemiş asit buharı, iletim sırasında is yumuşak çeliğe temas ettiğinde pas meydana gelir. Bunu biraz açarsak, korozyon için elektriklenmiş öbekler olmalıdır. Petrol borudan geçişi sırasında elektriksel gerilim meydana getirir. Elektriksel alışveriş sırasında, demir indirgenir ve indirgenen demir oksitlenir. Katodik tepkime sıvıya elektron verir. Anot halinde olan tarafta ise demir demir(II) iyonları pasa neden olur. Genelde iki tipte pastan söz edilebilir. Bunlardan ilki karbondiyoksitin veya karbonik asitin sebep olduğu ingilizce’de “Sweet Corrosion” olarak geçen pas tipidir. Türkçe’de kükürtsüz pas diye adlandırmak yanlış olmaz. Bir diğeri ise Hidrojensülfit içeriğinin yarattığı pas tipidir. İngilizce’de “Sour Corrosion” olarak geçer Türkçe olarak kükürtlü pas olarak adlardımak yanlış olmaz.
Yüksek basınçlı ve sıcaklıklı (tepkime etkinliğini artırır) ortamlarda çözünmüş karbondioksit (karbonik asit olarak mevcuttur) miktarı artacağından kükürtsüz pas oluşur.Karbonik asit doğrudan demir türevli yüzeyler ile tepkimeye girebilir. Ancak dpoğru yönlendirme sonucu korutycu hidroksit film tabakası haline getirilebilir. Ancak bu tabaka kalkarsa, pas devam eder ve düzgün kenarlı gözenekler halinde metale zarar verir. Kükürtlü pasa göre daha az zararlı bir pas tipidir. Büyüzden Türkçedeki doğrudan karşılığı tatlı pas olarak adlandırılmış olabilir.
Daha zararlı bir pas tipidir. Hidrojensülfit(H2S) doprudan doğruya metal yüzey ile tepkimeye girer demir sülfür koruyucu tabakası pasın kaynağı haline gelebilir. Bu pas tipi hidrojen diatomizasyonu işleminin bir çeşitidir. Hidrajen otomları metal yüzeyine zerkolur ve blisterlenmeye sebep olur ve metali gevrek ve kırılgan hale getirir. Hidrojen sülfür ayrıca sülfür indirgeyici bakterilere yuva haline gelebilir. Bu bakteriler en çok depolanma kısmında etkindir ve bu bakteriler çok şiddetti aşındırıcı pasa neden olur. Pas, pas önleyicilerin(Korozyon inhibitör) sürekli olarak dozajı ile engellenir. Bu kimyasallar daha önce bahsedilen elektriksel alanları şartlandırarak pası önler. Eksi yüklü boru yüzeyine artı yüklü ıslatıcılar bağlanır. Bu ıslatıcılar sayesinde hidrofobik yüzeyler oluşturur. Hidtrofobinin tam Türkçe’si su sevmez olarak adlandırılabilir. Bu yüzeyler sıvı geçişini adeta cıvanın davranışı gibi yapar. Geçiş sırasında boru yüzeyini ilgili sıvı ıslatamaz ve pası önlemiş olur. Çeşitli tipte pas önleyicilerimiz mevcuttur. Bunlar aşağıda sıralanmıştır.
